Бұл жұмыста Таган кен орнындағы бентонитті тау-кен өнеркәсібіндегі шахта суларын ауыр металл иондарынан тазарту үшін қолдану туралы зерттеулердің нәтижелері келтірілген. Белсенді эксперимент негізінде анықталған оңтайлы жағдайлар негізінде, бентонит сазынының термо-қышқылдық активтендірілген формасын қолдану Cu2+, Pb2+, Cd2+, Zn2+ауыр металл иондарынан 99,6, 94,7, 98,9, 99,5 %-ке сәйкес тазарту, балық шаруашылығы бекіткен шекті рұқсат етілген концентрациясына қол жеткізуге мүмкіндік береді.
Ұсынылған масс-спектрометрия мен сканерлеуші электронды микроскопия нәтижелерінің салыстырмалы талдауы табиғи және термо-қышқылдандырылған нысандардың бентонитті саз үлгілерінің ультрафиналды минералды фазаларында алмасу катиондарының құрамы мен құрылымдық сипаттамалары туралы алынған тәжірибелік мәліметтерге қайшы келмейтінін көрсетеді.
Бентонит саздарының қышқылдануы кезінде монтмориллонит құрылымы құрамындағы магний, темір және алюминий иондарының шамамен 80% -ы алынған кезде де сақталады, ал осы иондар толықтай экстракцияланған жағдайда ғана монтмориллониттің құрылымы бұзылады.
Түйін сөздер: бентонит сазы, сорбент, шахта суы, тазарту дәрежесі, ауыр металл иондары, белсенді орталықтар, нақты беті, алмасу катиондары, құрылымдық сипаттамалары.
