В статье обосновывается, что в эпоху глобализации качественно новый этап инновационного развития связан со вступлением человечества в новую эру развития, а не со сменой фаз цикла экономического развития, как считалось в XX в. Автор различает нововведения и инновации в электроэнергетике. Особенностями инноваций в отличие от нововведений (последние рассматриваются как техническая/ технологическая модернизация, которая делает процесс производства короче и дешевле) являются обязательная капитализация на рынке и полное отсутствие аналогов. Автором прослеживаются два качественного новых этапа инновационного развития электро- энергетики (начало первого связан с появлением электричества в XVI веке, второго — с осознанием человечеством ограниченности запасов ископаемого сырья и ухудшения экологии планеты в ХХ веке). Промежуточные «инновации» между двумя этими этапами развития рассматриваются как нововведения, способствующие модернизации отрасли, но не как существенные трансформации, приводящие к переходу отрасли на качественно новый этап инновационного развития.
ключевые слова: инновация, электроэнергетика, технология, возобновляемые источники энергии, природные ресурсы, инновационное развитие, экологическая безопасность.
Мақалада жаһандану дәуірінде инновациялық дамудың сапалы жаңа кезеңі XX ғасырда айтылғандай, экономикалық даму циклының фазаларын өзгертпестен емес, адамзаттың дамудың жаңа дәуіріне енуімен байланысты екендігін дәлелдейді. Автор электр энергетикасындағы иннова- циялар мен инновацияларарасындаерекшеленеді. Инновациялардан айырмашылығы инновацияларға (соңғы технологиялық және технологиялық модернизация, яғни өндірісті қысқартуға және арзанға айналдырады) нарықтағы міндетті капиталдандыру және аналогтардың толық болмауы. Автор электр энергетикасының инновациялық дамуының екі жаңа сапалы кезеңін іздейді (біріншіден, XVI ғасырда электр энергиясының пайда болуы, екіншіден, адамзаттың қазба шикізатының шектеулі қорлары мен XX ғасырдағы планетаның экологиялық нашарлауы туралы хабардар болуымен байланысты). Дамудың осы екі кезеңінің аралық «инновациялары» индустрияны инновациялық дамудың сапалы жаңа кезеңіне көшуге алып келетін елеулі өзгерістер ретінде емес, саланы жаңғыртуға ықпал ететін инновациялар ретінде қарастырылады.
Түйін сөздер: инновация, электр энергетикасы, технология, жаңартылатын энергия көздері, табиғи ресурстар, инновациялық даму, экологиялық қауіпсіздік.
The article substantiates that in the era of globalization, a qualitatively new stage of innovative de- velopment is associated with the entry of humanity into a new era of development, and not with the change of phases of the economic development cycle, as was thought in the 20th century. The author distinguishes between innovations and innovations in the electric power industry. The distinctive features of innovations as opposed to innovations (the latter are considered as technical / technological modernization, which makes the production process shorter and cheaper) are mandatory capitalization in the market and the complete absence of analogues. The author traces two qualitative new stages of innovative development of the electric power industry (the beginning of the first is associated with the emergence of electricity in the 16th century, the second with the awareness of mankind of limited reserves of fossil raw materials and environmental degradation of the planet in the 20th century). Intermediate “innovations” between these two stages of development are considered as innovations that contribute to the modernization of the industry, but not as significant transformations that lead to the transition of the industry to a qualitatively new stage of innovative development.
Keywords: innovation, electric power industry, technology, renewable energy sources, natural resources, innovative development, environmental safety.