Анотация: Промерзание грунтового основания фундаментов зданий и сооружений является сложной задачей в строительстве. На процесс промерзания грунтов влияет множество факторов, таких как физико-механичекие свойства грунтов, климатические условия, расположение и глубина подземных вод и т. д. Рассмотрен один из факторов, влияющих на морозоопасные свойства грунтов, а именно – средняя отрицательная температура зимнего периода. Представленные графики дают информацию и являются источником для проектирования глубины заложения фундаментов в условиях г. Астаны, за счёт чего могут быть определены такие морозоопасные свойства, как морозное пучение и сила пучения по эмпирическим методам. Также можно сделать анализ грунтового основания и оценить стабильность грунтовых оснований фундаментов.
Ключевые слова: промерзание, отрицательная температура, глубина промерзания.
Ғимараттар және ғимараттардың топырақ негіздерінің тоңдануы құрылыстағы күрделі жағдай. Топырақтың тоңдану процесстеріне көптеген факторлар әсер етеді, яғни топырақтың физико-механикалық қасиеттері, климаттық жағдайлар, жерасты суларының орналасуы және тереңдігі, т.б. Осы мақалада факторлардың бірі қарастырылған: ол климаттық мәліметтер, әсіресе қысқы уақыттың орташа теріс температурасы. Берілген графиктер Астана қаласындағы іргетастардың орналасу тереңдігін жобалауға мәлімет көзі болып табылады. Осы мәліметтер арқылы тоңдануға қатерлі қасиеттер, яғни тоңдану ісінуі және ісіну күші эмпирикалық әдістермен анықталына алады. Іргетастар негіздердің тұрақтылығын және топырақ негізінің сараптауын жасауға болады.
Түйін сөздер: тоңдану, теріс температура, тоңдану тереңдігі.
Freezing of the ground base of the foundations of buildings and structures is a difficult task in construction. The process of soil freezing is influenced by many factors, such as physical-mechanical properties of soils, climatic conditions, location and depth of groundwater, etc. This article presents one of the factors affecting the frost properties of soils, such as climatic data, especially the average negative temperature of the winter period. The presented graphs provide information and are a source for designing the depth of foundation in Astana city. Due to what can be defined between the frost hazardous properties such as frost heave and the force of frost heaving on empirical methods. It is also possible to make the analysis of the soil ground and to estimate stability of the soil bases of the foundations.
Keywords: freezing, negative temperature, frost depth.
